Konferencja służb ochrony przyrody województwa zachodniopomorskiego
W dniach 8-9 czerwca 2015r. w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym Bażyna (Nadleśnictwo Gryfice) z inicjatywy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie odbyła się konferencja służb ochrony przyrody województwa zachodniopomorskiego Ochrona i zarządzanie ekosystemami nadmorskimi oraz wybranymi gatunkami chronionymi.
Uczestnikami konferencji byli przedstawiciele instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie i ochronę przyrody w województwie zachodniopomorskim: Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie, Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie, Szczecinku i Pile, nadleśnictw, Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego, Urzędu Morskiego w Szczecinie, Parków Narodowych (Drawieńskiego, Wolińskiego i Ujście Warty), Polskiego Związku Łowieckiego, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej.
Konferencję wspólnie otworzyli Sylwia Jurzyk – Nordlöw – Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska - Regionalny Konserwator Przyrody w Szczecinie oraz Leszek Ankudo – Zastępca Dyrektora ds. Gospodarki Leśnej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie. Zwrócili oni uwagę na potrzebę współpracy wszystkich instytucji w zakresie realizacji zadań z ochrony przyrody. W dzisiejszych czasach nie jest łatwo osiągnąć kompromis w zarządzaniu obszarami i gatunkami chronionymi, poprzez pełne zachowanie różnorodności biologicznej, przy uwzględnieniu wszystkich potrzeb gospodarczych, ochronnych, społecznych, kulturowych i regionalnych.
Pierwszy dzień konferencji miał charakter sesji referatowej, podczas której poruszono szereg tematów, związanych m.in. z ochroną nadmorskich siedlisk przyrodniczych, ochroną rodzimego środowiska przed gatunkami inwazyjnymi i obcymi, czy też związanych z zarządzaniem dynamicznie rozwijającą się populacją gatunku chronionego, jakim jest bóbr europejski.
Dr hab. Paweł Rutkowski z Wydziału Leśnego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w swoim referacie dotyczącym prowadzenia gospodarki leśnej na wybranych siedliskach przyrodniczych podkreślił, że na przykładzie doświadczeń - np. Słowińskiego Parku Narodowego - występuje problem z odnawianiem się sosny na borach bażynowych. W związku z tym, należy liczyć się z możliwością ubytku powierzchni siedliska w wyniku rozpadu drzewostanu po śmierci obecnego pokolenia drzew, ponieważ główną zaporę dla powstawania nalotów sosnowych stanowi Empetrum nigrum, a więc kluczowy gatunek runa boru bażynowego. Siedlisku przyrodniczemu można pomóc poprzez ochronę czynną.
W kolejnym referacie Andrzej Zych z Urzędu Morskiego w Szczecinie przedstawił uczestnikom konferencji podejmowane działania ochronne w pasie wybrzeża morskiego, przybliżył kompetencje Urzędu Morskiego oraz omówił na przykładach zrealizowane zadania z zakresu ochrony brzegu morskiego.
Sylwia Jurzyk – Nordlöw – Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska - Regionalny Konserwator Przyrody w Szczecinie omówiła zróżnicowanie nadmorskich siedlisk przyrodniczych, ich potencjał ochronny i co Natura 2000 chroni na morzu. Podkreśliła, że obszary Natura 2000 nie są rezerwatami przyrody i mają stanowić wzory wdrażania zrównoważonego rozwoju, czyli wykorzystywania przestrzeni do harmonijnego życia człowieka, przy jednoczesnym zachowaniu jej dziedzictwa przyrodniczego.
Katarzyna Kordyka z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie omówiła ochronę siedlisk przyrodniczych w systemie ocen oddziaływania na środowisko.
Łukasz Ulbrych omówił na przykładzie działań realizowanych w Parku Narodowym Ujście Warty - jak należy przeciwdziałać inwazyjnym gatunkom zwierząt. W odległości mniejszej niż 17 km od Parku Narodowego Ujście Warty znajduje się 6 ferm norek. Park Narodowy uczestniczył w projekcie LIFE + Polskie Ostoje Ptaków 2011-2014, gdzie jednym z działań była redukcja liczebności inwazyjnych gatunków drapieżników (norki amerykańskiej i szopa pracza), szczególnie niebezpiecznych dla rodzimych gatunków ptaków lęgowych.
Kolejny referat wygłosił Grzegorz Majchrzak z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie, w którym omówił planowanie urządzeniowe w nadmorskich nadleśnictwach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie, przedstawiając historię urządzania lasu nadleśnictw: Gryfice i Międzyzdroje oraz ich stan aktualny.
Bernard Piecyk z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie przedstawił wyniki nowych badań Instytutu Badawczego Leśnictwa - koncepcję zweryfikowanych zasięgów występowania głównych lasotwórczych gatunków drzew w Polsce oraz omówił występowanie i hodowlę podstawowych gatunków lasotwórczych na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie.
Mieczysław Zachaś z Regionalnej Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie wygłosił referat Wpływ dynamicznie rozwijającej się populacji bobra europejskiego na ekosystemy leśne podkreślając, że sukces prowadzonej w latach 70-tych ubiegłego wieku reintrodukcji bobra przerósł nasze najśmielsze oczekiwania. Skala problemów związanych z obecnością bobra niepokojąco wzrasta. Rosną także z roku na rok szkody powodowane przez bobry. Dynamika populacji bobrowych, olbrzymia plastyczność oraz niebywała w świecie zwierząt możliwość kształtowania otaczającego środowiska wskazują, że liczebność tego gatunku będzie się zwiększać. Rodzi to wiele wątpliwości, kontrowersji i obaw co do jego wpływu na trwałość ekosystemów leśnych. Prelegent zaprezentował na przykładach rolę bobra – oddziaływanie pozytywne, jak i negatywne oraz przedstawił dotychczasowe działania ochronne podejmowane na obszarach leśnych.
Małgorzata Kwiatkowska - Pieleszek z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie omówiła aspekty prawne ochrony i aktualne możliwości zarządzania populacją bobra europejskiego.
W drugim dniu odbyła się sesja terenowa poświęcona gospodarowaniu siedliskami przyrodniczymi na terenie Nadleśnictwa Gryfice oraz ochronie wybrzeża morskiego. Uczestnicy konferencji mieli możliwość zapoznania się z siedliskami przyrodniczymi, takimi jak: Nadmorski bór bażynowy (2180), Klify na wybrzeżu Bałtyku (1230), Nadmorskie wydmy białe (2120), Nadmorskie wydmy szare (2130), Żyzne buczyny niżowe (9130), ciekawostką przyrodniczą – krzywym lasem oraz polem refulatowym na terenie Urzędu Morskiego w Szczecinie.
Celem konferencji było doskonalenie praktycznych metod ochrony przyrody oraz wymiana doświadczeń i rozwijanie współpracy różnych instytucji w zakresie ochrony przyrody. Konferencja została dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie.
Fot.: Bartłomiej Baran