Wycinka drzew wzbudza wiele kontrowersji, których odzwierciedleniem są również informacje zamieszczane w prasie. W związku z tym Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie chciałaby podzielić się cennymi informacjami, pomocnych w wyjaśnieniu istotnych kwestii.

Głównym organem, który wydaje zezwolenia na wycinkę drzew jest organ gminy tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Natomiast zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków, a w przypadku nieruchomości należącej do gminy - starosta.

Regionalny dyrektor ochrony środowiska jest jedynie organem uzgadniającym wycinkę drzew w obrębie pasa drogowego drogi publicznej (z wyłączeniem obcych gatunków topoli), dla której ostateczne zezwolenie wydaje właściwy organ.

Należy ponadto zaznaczyć, iż organ wydający takie zezwolenie przed wydaniem ostatecznej decyzji jest zobowiązany do wykonania oględzin w zakresie występowania w obrębie zadrzewień wszelkich gatunków chronionych (w tym ptaków), w stosunku do których istnieje szereg zakazów. Jeśli na drzewie planowanym do usunięcia zostaną stwierdzone gatunki podlegające ochronie (np. grzyby, mchy, nietoperze, czy gniazda ptaków) wówczas organ gminy nie może wydać zezwolenia na jego wycinkę. Jest to możliwe wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska na odstępstwo od zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków chronionych. Zezwolenie takie jest wydawane po spełnieniu szeregu przesłanek określonych przepisami prawa oraz jedynie w sytuacji, gdy zezwolenie nie będzie szkodliwe dla populacji gatunku chronionego, którego dotyczy. Wydane przez organ gminy zezwolenie na usunięcie drzew nie jest tożsame z decyzją zezwalającą na odstępstwa od zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków chronionych, w tym ptaków, wydawaną przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska.

Ponadto zabiegi w obrębie korony drzewa na terenach zieleni lub zadrzewieniach (tzw. prac pielęgnacyjnych) mogą obejmować wyłącznie usuwanie gałęzi obumarłych, nadłamanych lub wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi; kształtowanie korony drzewa, którego wiek nie przekracza 10 lat; utrzymywanie formowanego kształtu korony drzewa.

Powyższe informacje podyktowane są obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa wynikającymi wprost z ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Regionalny dyrektor ochrony środowiska nie posiada prawnych narzędzi do wymierzania kar, ścigania w zakresie łamania powyższych przepisów, czy kontroli nieprawidłowości wykonania decyzji o zezwoleniu na wycinkę wydawanej przez organ gminy. Organem ścigania jest policja oraz prokuratura, natomiast kontrolę nad wykonaniem warunków decyzji prowadzić powinien organ, który je wydał, bądź organ wskazany stosownymi przepisami prawa. Nadzór nad działaniami organu gminy prowadzi Rada Gminy. Natomiast organem odwoławczym od rozstrzygnięć organu gminy jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie ubolewa w związku z doniesieniami na temat łamania przepisów prawa o ochronie przyrody. Ponadto jesteśmy szczerze zdumieni faktem wykonywania wycinki, czy prac pielęgnacyjnych bez respektowania dobrych praktyk prowadzenia tych prac, np. prowadzenie ich w sezonie wegetacyjnym roślin, czy, co gorsza, w okresie kwitnienia. Jest to niezgodne ze sztuką ogrodniczą i pelengacji terenów zieleni oraz bez uwzględnienia biologii gatunku. Prace takie mogą w konsekwencji prowadzić do obumarcia drzewa. Ponadto pamiętajmy, że drzewo jest również schronieniem dla wielu innych organizmów.

Apelujemy zatem do zarządców i właścicieli nieruchomości o poszanowanie przepisów prawa oraz przeprowadzanie wycinki drzew, czy prac porządkowych w sposób mający na względzie również dobro gatunków i właściwą pielęgnację terenów zieleni.

W przypadku podejrzenia łamania przepisów w tym zakresie należy zawiadamiać policję bądź straż miejską / gminną, natomiast przy nieprawidłowościach wykonania warunków decyzji zezwalającej na wycinkę drzew należy kontaktować się z organem, który ją wydał.